Trong những năm qua, Trung tâm Khuyến nông – khuyến ngư đã phát huy tốt vai trò cầu nối chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật đến với người nông dân, nhất là đưa các con cá giống mới được khảo nghiệm, tuyển chọn vào nuôi trồng, những mô hình ươm cá giống mới đã góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp đạt hiệu quả cao mang lại nguồn thu nhập lớn cho bà con nông dân.
Làm giàu từ nghề ươm cá giống THỦY SẢN MINH PHÚ
Năm 2016 được coi là một năm đầy biến động của ngành nuôi trồng thủy sản khi liên tiếp chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu toàn cầu dẫn đến hạn hán kéo dài, hiện tượng xâm nhập mặn tràn lan; nhất là tình hình mưa lũ trên diện rộng đa gây thiệt hại không nhỏ đến việc chăn nuôi cá, tôm và các chủng loại thủy sản. Trước những khó khăn chung của toàn ngành, Trung tâm khuyến ngư đã đưa ra các đề án trong việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đặc biệt là xây dựng mô hình ươm cá giống theo tiêu chuẩn VietGAP hay mô hình liên kết nuôi cá rô phi theo VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm. Hỗ trợ xây dựng mô hình nuôi cá thâm canh đạt chứng nhận VietGAP; phát triển mô hình sản xuất cá giống trên diện rộng để chủ động nguyên liệu cho nuôi trồng thủy sản.
Mô hình ươm cá giống trọng điểm tại Hòa Bình
Hiện nay, nhiều hộ dân ở khu vực Hồ Thủy điện Hòa Bình trở nên khá giả hơn nhờ nghề ươm cá giống với các chủng loại như cá rô phi đường nghiệp, cá quả hoa, cá diêu hồng, cá lăng,.. Tiêu biểu như mô hình ươm cá giống tại 30 hệ thống lồng bè của Trung tâm Thủy sản Minh Phú, cung cấp số lượng con giống lớn. Theo các chuyên gia của Trung tâm: nghề ương cá giống rất khó, từ việc ghép lai tạo giữa cá bố mẹ, tuyển chọn cá giống mẹ đến không gian ươm giống. Ngành nuôi trồng thủy sản của nước ta còn manh mún, nhỏ lẻ, số hộ và doanh nghiệp sản xuất cá giống hay hợp tác xã nuôi quy mô bài bản chưa nhiều. Bên cạnh đó, việc quản lý chất lượng nguồn cá chưa được sát sao, các sản phẩm thuốc thú y thủy sản, chế phẩm sinh học, chất xử lý cải tạo môi trường còn nhiều bất cập nên gây thiệt hại cho người nuôi thủy sản.
Để có đàn cá giống tốt phục vụ cho nuôi thương phẩm, cần đặc biệt chú trọng đến khâu ương nuôi cá giống từ giai đoạn cá bột cho tới bán cá giống.
Chuẩn bị ao ương cá giống
Ao ương cá giống cần có diện tích từ 500 – 100 m2, có dạng hình chữ nhật. Vét sạch bùn ở đáy ao, độ bùn dưới đáy ao nên là đất cá pha dày khoảng 15cm. Riêng đối với cá trắm cỏ thì không cần để đáy ao vì không phải gây nước tạo màu đối với giống cá này. Hệ thống cấp thoát nước phải thông thoáng, bờ ao xây dựng thành tường kiên cố. Sau khi vét sạch bùn ở đáy ao, tiến hành rắc vôi bột xung quanh bờ ao với liều lượng từ 7 – 10 kg vôi bột/100m2. Nước cấp vào ao phải là nguồn nước sạch, truóc khi cấp vào cần sàng lọc qua tấm lưới để tránh những bụi bẩn và sinh vật tạp nham vào trong ao. Có thể tiến hành diệt khuẩn bằng Chlorine với liều lượng 3g/m3 nước. Sau khi khử khuẩn từ 5 – 7 ngày có thể gây màu nước và tiến hành thả cá giống.
Tiến hành gây màu nước và ương cá giống THỦY SẢN MINH PHÚ
Tùy vào từng loài cá khác nhau mà tiến hành gây màu nước cho cá, đối với các loại cá chép, cá rô phi,.. việc tiến hành gây màu nước sẽ tạo nguôn thức ăn tự nhiên cho cá trong quá trình sinh trưởng. Cách gây màu nước tốt nhất hiện nay là sử dụng phân đạm, lân với liều lượng từ 100 – 200g/100m3 nước theo tỷ lệ N:P là 2:1, nên bón khi trời nắng để phân lân, đạm được rải đều khắp mặt ao, quan sát khi nước chuyển sang màu xanh là có thể thả cá bột xuống ương. Ở giai đoạn cá bột, thức ăn cho cá chủ yếu là gạo cám xay nhỏ để cá dễ ăn. Giai đoạn thứ 2, khi cả tăng về mặt kích cỡ lên đến 5 hoặc 6 cm có thể cho ăn thức ăn của loài như các loại rau cỏ, cá nhỏ hay cám viên công nghiệp. Cá giống được ương trong ao lên duy trì mật độ từ 3.500 – 4000 con/m2, có thể nuôi đan xe với các loại cá khác theo tỷ lệ 7:3. Trong trường hợp nếu cá giống có kích cỡ từ 6cm trở lên, nên giảm mật độ ương cá xuống khoảng 1.500 – 2000 con/m2.
Bón vôi xung quanh bờ ao để khử trùng ao nuôi
Chăm sóc cá giống trong ao
Trong quá trình nuôi cá giống 1 ngày cho ăn ít nhất 2 lần vào sáng sớm và chiều tối, tránh cho ăn khi trời đang nắng. Đặc biệt, cá là loài động vật ăn tạp, thường kiếm mồi vào ban đêm lên buổi chiều tăng lượng thức ăn lên gấp đôi so với buổi sáng đáp ứng cho nhu cầu sinh trưởng của cá. Cũng tùy vào đặc điểm sinh trưởng của từng loại cá mà phương pháp, liều lượng cho ăn khác nhau:
+ Đối với cá chép: khi cá giống từ 2 cm phát triển lên 8 – 10 cm, có thể sử dụng nguồn thức ăn nhân tạo cho cá ăn, với trọng lượng 4 kg/10.000 con/ngày trong 2 tuần đầu tiên và ở các tuần tiếp theo phụ thuộc vào sự tăng trưởng kích thước của cá mà hàm lượng thức ăn được tăng lên. Nguồn thức ăn từ tự nhiên như cám gạo hay thực phẩm xanh từ rau cỏ rất tốt cho quá trình ương cá giống, bà con lên tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên từ các đồng cỏ hay có ngay trong ao hồ để quá trình nuôi cá giống thương phẩm đạt chất lượng cao.
+ Đối với cá trắm cỏ: thức ăn chủ yếu của chúng là thực vật, các loại rau, bèo, hay hàm lượng tinh bột từ bã đậu, cám gạo. Lượng cho ăn từ 40 – 60 kg/10.000 con/ngày, cho kích thước cá bột khoảng 10 – 12 cm. Bà con cần thường xuyên kiểm tra gây màu nước để đảm bảo nguồn thức ăn tự nhiên cho cá.
Thường xuyên theo dõi cá nổi đầu vào buổi sáng sớm để kịp thời khắc phục. Trong quá trình nuôi giống, tiến hành phòng bệnh cho cá bằng cách bổ sung dinh dưỡng vào thức ăn cho cá giống, định kỳ dùng vôi bột với liều lượng từ 2 – 6 kg vôi bột/00m3 nước, hòa vào với nguồn nước sạch rồi té xung quanh ao 2 tuần/lần. Với phân chuồng, cần ủ với vôi liều lượng từ 5 – 7 kg/100 phân trong vòng 20 phút trước khi bón xuống ao cá giống.
Liên kết với các daonh nghiệp trong việc tiêu thụ thương phẩm cá giống và cá thịt
Thành công trong việc nhân giống chưa đủ bởi yếu tố quyết định vẫn là thị trường tiêu thụ. Nhiều hộ sản xuất lớn, nhưng không xuất khẩu được làm nguồn vốn tồn đọng lớn ảnh hưởng đến kinh tế của gia đình. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng như mương cấp, mương thoát,.. cần tuân thủ đầy đủ kỹ thuật trong chăm sóc nuôi trồng, cấp thoát nước thường xuyên, thông thoáng và đảm bảo nguồn nước sạch. Chính vì vậy, Trung tâm thủy sản Minh Phú thời gian tới tiếp tục tập trung xây dựng các mô hình an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh gắn liền với tiêu thụ sản phẩm, tạo đầu ra bền vững. Mục tiêu trước mắt là tăng thu nhập cho ngu dân bản địa, kết hợp với bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới. Trong quá trình triển khai xây dựng mô hình, trung tâm sẽ tiến hành đồng bộ với chương trình đào tạo chuyển giao và đa dạng hình thức thông tin tuyên truyền để “một người làm hàng nghìn người học tập” giúp bà con sớm làm giàu từ nghề nuôi trồng thủy sản.
Trong năm 2016, nhiều mô hình ươm cá giống trong nuôi trồng thủy sản thành công, cho con giống khỏe mạnh, sử dụng hoàn toàn thức ăn tự nhiên, không thuốc kháng sinh, chất cấm. Tiêu biểu như mô hình nhân giống cá rô phi đường nghiệp theo tiêu chuẩn VietGAP của Trung tâm Thủy sản Minh Phú với 30 hệ thống lồng bè đuọc đặt giữa lòng hồ thủy điện Hòa Bình. Mô hình uom giống cá rô phi tại đây được triển khai trên địa bàn các xã quanh khu vực thủy điện, tiến hành phương pháp sản xuất giống hoàn toàn tự nhiên, khong mầm dịch bệnh, cung cấp nguồn giống cho toàn tỉnh và được Sở cấp giấy chứng nhận AT vệ sinh trong nuôi trồng. Sản phẩm cá rô phi nuôi thương phẩm không chỉ được người tiêu dùng trong nước ua chuộng và còn được xuất khẩu sang thị trường quốc tế, tiêu biểu như Mỹ hay các nước EU,.. Cũng phải nói thêm rằng, từ năm 2012 đến nay, Trung tâm Thủy sản Minh Phú đã triển khai xây dựng mô hình sản xuất cá giống và cá thịt theo tiêu chuẩn VietGAP mang lại hiệu quả kinh tế cao, với tỷ lệ cá bị dịch bệnh thấp chỉ xấp xỉ 2% và số hộ thiệt hại chỉ có 1,7 %. Đây là bước đột phá mới trong việc nuôi trồng thủy sản trên diện rộng, trong khi đó các ngư dân không theo mô hình VietGAP tỷ lệ thành công – thất bại là 6/4.
Lưu ý: Để đảm bảo cá giống ít bị hao hụt khi vận chuyển xa, cần luyện ép cá bằng cách dùng trà gai, cào tre kéo khắp ao làm cho ao sục bùn hoặc dùng lưới kéo cá dồn lại góc ao khoảng 0 – 30 phút rồi lại thả ra, làm liên tục trong 1 tuần trước khi vận chuyển cá.
Casachsongda.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét