Cá rô phi đơn tính dòng đường nghiệp được xác định là một trong 4 đối tượng thủy sản nuôi chủ lực trong cơ cấu nuôi trồng thủy sản. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, kinh nghiệm nuôi trồng cùng vói cơ sở hạ tầng phụ vụ chế biến chất lượng cao, nên Việt Nam có nhiều thuận lợi để phát triển mô hình nuôi cá rô phi và chế biến xuất khẩu dòng cá này.
Tiềm năng phát triển cá rô phi lớn
Theo Tổng cục thủy sản, năm 2015 diện tích nuôi cá rô phi của nước ta đạt 16.000 ha, nuôi trong lồng bè hơn 410.000 m3, ước tính sản lượng trung bình đạt 125.000 tấn, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Chính vì vậy, tại thị trường Việt Nam cũng như quốc tế, cá rô phi có thị trương tiêu thụ tốt và là ngành hàng chủ lực trong xuất nhập khẩu thủy sản, góp phần ổn định cũng nhu tái cơ cấu nền kinh tế. Qua nhiều năm phát triển mô hình nuôi cá rô phi trên diện rộng, doanh nghiệp cũng như nông dân đã có nhiều kinh nghiệm trong việc nuôi đối tượng này. Các nhà máy chế biến nông sản có thể sử dụng cá rô phi làm nguồn hàng cung cấp ra thị trường nước ngoài. Hon nữa, với địa thế tự nhiên được bao bọc bởi hệ thống các con sông lớn, các ngư dân có thể phát triển mô hình nuôi cá rô phi không chỉ ở các ao nước ngọt mà còn có thể nuôi ở môi trường nước lợ cho sản lượng thịt cao hơn. Điểm này khác biệt so với mô hình chăn nuôi của Trung Quốc khi chỉ tập trung nuôi cá rô phi trong môi trường nước ngọt.
Việt Nam là một nước nông nghiệp, vì thế nhiều năm qua chúng ta luôn tự hào về những con số kim ngạch trong xuất khẩu nông – lâm – thủy sản, nhiều mặt hàng đã có mặt tại các thị trưởng quốc tế lớn mạnh như Mỹ, EU và nhanh chóng có tên trong CLB “tỷ đô” các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực. Tuy nhiên, để tránh trường hợp phát triển nóng cá rô phi dẫn đến mất kiểm soát, không gắn vói nhu cầu thị trường làm cho sản xuất cá rô phi kém bền vững thì ngay bây giờ cần kiểm soát chặt chẽ các khâu từ con giống, chăm sóc đến chế biến thương phẩm.
Những năm gần đây, cá rô phi đơn tính được xuất khẩu sang nhiều thị trường quốc tế, tiêu biểu là Mỹ, EU,.. tăng bình quân 15 – 20 %, trong đó Mỹ là thị trường tiêu thụ lượng cá rô phi lớn nhất với giá trị nhập khẩu trong năm 2015 lên tới 1,1 tỷ USD. Nhu cầu tiêu thụ cá rô phi trên thế giới tăng mạnh cũng là nguyên nhân khiến giá cá rô phi tăng cao: năm 2009 chỉ 3,5 tỷ USD / kg, thì sang năm 2015 đã lên đến 4,5 tỷ USD/kg. Mặc dù có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển, nhưng việc nuôi cá rô phi đơn tính ở nước ta vẫn còn gặp nhiều khó khăn: đầu tiên là vấn đề nguồn giống chưa được đáp ứng đầy đủ, số lượng con giống đạt chuẩn đang thiếu hụt, nguồn giống ngoại lai nhập khẩu chưa được kiểm tra xuất xứ. Thứ hai là vấn đề thị trường tiếp cận với quốc tế còn chậm, do Việt Nam là nước đi sau trong việc phát triển mô hình cá rô phi nên phải cạnh tranh với các nước lớn, khó khăn trong việc xuất khẩu.
Nuôi cá rô phi trong vùng quy hoạch chuẩn
Xuất khẩu cá rô phi tăng cao nhưng chịu sự cạnh tranh của thị trường quốc tế
Nhiệm vụ trọng tâm trước mắt được xác định là nguồn giống để sản xuất cá rô phi thương phẩm cần được nghiên cứu, chọn tạo kĩ lưỡng. Cá bố cá mẹ cần được tuyển chọn từ những giống tốt, khỏe mạnh, khả năng sinh sản cao. Đồng thời có những định hướng để các địa phương phát triển vùng nuôi cá rô phi tập trung, gắn liền với các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu để sản xuất cá rô phi phù hợp với tính chất của thị trường tiêu thụ. Tại các Trung tâm nhân giống, cần chủ động lai tạo ra các con giống chất lượng, với số lượng lớn để cung cấp cho các trại nuôi, tạo chuỗi liên kết với các doanh nghiệp địa phương để tim đầu ra sau khi thu hoạch. Đồng thời, tiếp tục thực hiện công tác quản lý nuôi, chỉ đạo phát triển nuôi theo mô hình tập trung, không phát triển nuôi lồng bè tràn lan trên các dòng sông ngoài vùng quy hoạch, gây ô nhiễm môi trường và cản trở giao thông đường thủy. Phát triển phải đi đôi với tái cơ cấu ngành thủy sản theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, đảm bảo điều kiện vệ sinh vùng nuôi, chất lượng thịt, an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường chung và tuân thủ quy định về giao thông đường thủy, an toàn – kiên cố đê điều trong nuôi cá lồng bè.
Ngoài ra, để đảm bảo các trại nuôi quy về một mối, cần có chính sách tuyên truyền – khuyến khích các hộ nuôi cá rô phi thương phẩm áp dụng theo quy phạm nuôi trồng thủy sản VietGAP (tức là dựa vào nguồn nước sạch để nuôi cá). Các tỉnh có nghề nuôi cá trong lồng bè, tiêu biểu như Hòa Bình ần phổ biến và hướng dẫn chi tiết kỹ thuật nuôi, chăm sóc, phòng bệnh từ kiên cố đê điều, phương pháp nhân giống đến kỹ thuật nuôi cá rô phi thương phẩm,.. để người dân có kiến thức phòng tránh, khắc phục những rủi ro không đáng có.
Nâng cao hình thức liên kết “bốn nhà” trong tiêu thụ nông sản
Để tránh tình trạng được mùa mất giá, cần nâng cao hơn nữa sự liên kết giữa bốn nhà: Nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nông là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Vấn đề này đã được đặt ra trong các hội nghị về tiêu thụ nông sản với chủ đề “Liên kết từ sản xuất đến thị trường”. Thời gian vừa qua, vấn đề tiêu thụ nông sản đặc biệt là cá đang suy giảm. Ngoài những nguyên nhân do biến động trên thị trường thế giới, nguồn cung tăng cao do sự tham gia cung cấp sản phẩm từ nhiều thị trường, sự liên kết từ khâu sản xuất, nghiên cứu thị trường đến tiêu thụ sản phẩm cũng chưa được đồng bộ, dẫn đến khó khăn trong việc xuất nhập khẩu. Sự phối hợp tổng thể giữa “bốn nhà” còn đứt đoạn, việc trao đổi thông tin còn nhiều yếu kém. Việc thiếu liên kết giữa doanh nghiệp và nơi trực tiếp sản xuất dẫn đến hàng loạt những khó khăn trong tiêu thụ ngành thủy sản, điển hỉnh là kim ngạch xuất khẩu cá rô phi giảm mạnh trong năm vừa qua.
Xây dựng liên kết "4 nhà" trong tiêu thụ cá rô phi
Để khắc phục được vướng mắc trên, các cơ quan quản lý nhà nuóc cần thường xuyên trao đổi thông tin diễn biến trên thị trường, khả năng cân đối giữa lượng cung & cầu các mặt hàng thủy sản, đồng thời phát triển hệ thống thương mại nội địa nhất là hệ thống phân phối, lưu thông giúp tiêu thụ tốt hơn. Ở các trang trại nuôi trồng thủy sản, đối với cá rô phi cần xác định rõ đây là nguồn hàng chủ lực chính để xuất khẩu, cần nghiên cứu, dự báo cũng như phân tích thị trường tiêu thụ cá trên địa bàn là bao nhiêu, chất lượng cần có như thế nào, thậm chí giá theo từng giai đoạn để có định hướng trong việc chăm sóc và nuôi trồng. Thiết lập và hợp tác với các doanh nghiệp chế biến để tạo chuỗi liên kết từ khâu sản xuất – chế biến – tiêu thụ sản phẩm.
Hướng làm giàu mới từ nuôi cá rô phi đơn tính dòng đường nghiệp
Hiện nay, cá rô phi đơn tính dòng đường nghiệp đang được nuôi tại một số tỉnh phía Bắc nước ta tiêu biểu như tỉnh Hòa Bình, Bắc Giang,.. và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.
Đây là loài cá có sức đề kháng tốt, khả năng thích ứng cao nên phù hợp với nhiều môi trường nuôi: ao hồ (ao đất, ao lót bạc), nuôi lồng bè đều đạt khả năng tăng trưởng tốt. Trong điều kiện nuôi thâm canh, cá phát triển rất nhanh và cho chất lượng thịt đồng đều; sau 4 – 5 tháng trọng lượng trung bình có thể đạt 0,8 – 1,2 kg/con, thậm chí có con có thể đạt trọng lượng 4 kg, với giá bán hiện nay trên thị trường là 80.000 đồng/con. Loài cá này ăn tạp lớn nhanh, khi chế biến thịt chắc chắn, dày mình, ít xương dăm, mùi vị thơm và ngọt tự nhiên, nếu so với các dòng thương phẩm khác cá có thể đạt fillet 40 trong kim ngạch xuất khẩu. Cá rô phi đơn tính dòng đường nghiệp được lai tạo từ cá rô phi Philipin và Thái Lan nên có ngoại hình ưu Việt, có sự tăng trưởng tốt và ít tiêu tốn thức ăn hơn so với các giống cá rô phi khác và đã được khẳng định trên thị trường quốc tế. Hiện nay, cá được nuôi tại một số địa phương như Hòa Bình, Hải Dương, Thái Bình,.. và xuất khẩu sang 1 số nước lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản,…
♣ ♣ Đọc thêm: Phát triển mô hình trọng điểm cá rô phi tại Hòa Bình
Casachsongda.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét